Τα παραμύθια του Σαββάτου γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*
Το να ζητάς συγνώμη έχει αποδειχτεί πως δεν είναι και τόσο εύκολο. Το να ζητάς πάλι άδεια να κάνεις κάτι, λέγοντας τούτη τη μαγική λέξη, είναι πιο σύνηθες. Το να μπορείς όμως να νοιώσεις τον άλλο, να μιλήσεις για τα δικά σου συναισθήματα, για τα άσχημα, τα όμορφα, τα μικρά και τα μεγάλα είναι πολύ δύσκολο. Πόσο μάλλον σαν καλείσαι να μπεις στη θέση του άλλου, να τον νιώσεις, να τον καταλάβεις, να τον αγαπήσεις για αυτό που εκείνος είναι…
Συγγνώμη, μπορώ να πω κάτι; Μαριέττα Κόντου, εικ: Ρένια Μεταλληνού, εκδ. Μεταίχμιο
Ο Όμηρος και ο Κωστής, δύο αγόρια, ένα δεκάχρονο κι ένα οκτάχρονο και μια μαμά φύλακας άγγελος που ξέρει ακριβώς τον δικό τους ψυχισμό είναι οι βασικοί ήρωες του εξαιρετικού αυτού βιβλίου. Η οικογενειακή ζωή που σε πολλά σημεία της ταυτίζεται με πολλών άλλων μέσα σε ένα βιβλίο άρτια γραμμένο, που θα μπορούσε να είναι το ημερολόγιο…όλων μας! Σκέψεις, συναισθήματα, ιδέες, συμπεράσματα, απορίες κι ερωτήσεις είναι γεμάτο. Ένα βιβλίο γραμμένο από την μαμά- ψυχολόγο Μαριέττα Κόντουγια τη δική της οικογένεια, για τον «χαρισματικό» γιο της και τον «κανονικό» μικρότερό της. Μια συγγραφέα ξεχωριστή για τις δικές της ιδέες, γραφή, ταλέντο και χιούμορ. Μια μητέρα που γράφει σαν να ΄ναι δεκάχρονο παιδί η ίδια αλλά με την εμπειρία μιας επαγγελματίας ψυχολόγου που μπαίνει στη θέση του άλλου και μας χαρίζει αλήθειες που παρόμοιες όλοι μας έχουμε βιώσει στην δική μας οικογένεια.
Ο Όμηρος μιλάει στο βιβλίο και μας κάνει να νοιώσουμε χίλια συναισθήματα. Με αφοπλιστική παιδική αθωότητα τα λέει όλα χωρίς κανέναν ενδοιασμό. Φανερώνει την ζήλεια του για τον μικρότερο αδελφό του εκφράζοντας σκέψεις και συναισθήματα απόλυτα οικεία σε όλους μας. Ανησυχεί για μεγάλες αλήθειες, βιάζεται να μάθει και να καταλάβει τι είναι η αγάπη. Θέλει να μπει στην ψυχή των κοριτσιών αλλά δεν γνωρίζει πως αυτό όσα χρόνια κι αν περάσουν δεν θα το καταφέρει απόλυτα. Φοβάται την κοροϊδία και κρύβει τις σωματικές του ατέλειες αλλά πάντα προχωρά ένα βήμα παραπέρα. Συνοδοιπόρος του ο μικρός του αδελφός, πάντα εκεί, και ας λέει πως δεν τον θέλει. Πόσα έντονα συναισθήματα σαν γεννήθηκε τούτος ο καινούργιος επισκέπτης που ήθελε μερίδιο από την αποκλειστικά δική του μαμά (του Ομήρου ήταν, μόνο). Μάχες αργότερα και ολόκληρες ίντριγκες,από τη μαμά, για να καταφέρει και τα δυο της καμάρια να κοιμούνται χωρίς τη δική της …μυρωδιά και στο δικό τους δωμάτιο, στα δικά τους κρεββάτια. Εικόνες και καταστάσεις όλων μας, μόνο που η Μαριέττα Κόντου ξέρει ακριβώς πως να τα γράψει και να μας κάνει να χαμογελάσουμε πλατιά.
Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε μικρά κεφάλαια ή καλύτερα σε μικρές ιστορίες που άλλοτε αναζητούν απαντήσεις, άλλοτε δηλώνουν απλά απορίες και αποκαλύπτουν μικρά μυστικά και άλλοτε είναι από μόνα τους ολόκληρα παραμύθια. Ποιο να πρωτοθυμηθώ; Γέλασα πολύ με το κεφάλαιο της ονειροπαγίδας. Συνάντησα πολλούς μπαμπάδες στη θέση εκείνου του μυθιστορηματικού του Όμηρου και του Κωστή. Γέλασα και με τις τακτικές της μαμάς να νικηθεί ο φόβος για το σκοτάδι και τους εφιάλτες. Και συγκινήθηκα που ο Όμηρος ήθελε τις δύσκολες νύχτες να του κρατά το χέρι ο Κωστής από το διπλανό κρεββάτι που εκείνος το ΄παιζε πιο γενναίος, αδιάφορος ή απλά έπαιρνε το αίμα του πίσω για όλα τα καμώματα της μέρας. Λάτρεψα το κεφάλαιο του πιπιλομουσείου. Ένα παραμύθι από μόνο του, μια ιδέα μοναδική που θύμισε τις δικές μου προσπάθειες και τακτικές για να κοπεί η περίφημη πιπίλα, τη σωστή στιγμή. Η φαντασία της μαμάς Μαριέττας στην πιο καλή της ώρα. Και φυσικά το αποτέλεσμα μοναδικό και άκρως αποτελεσματικό. Το κεφάλαιο του παππού που είναι ο κόσμος όλος για κάθε παιδί που έχει γνωρίσει τους δυο φορές πατεράδες του και έχει δημιουργήσει μαζί τους τόσο ζωντανές και άρρηκτες σχέσεις έχει συγκίνηση, αναπόληση, ευαισθησίες κι αποκαλύψεις. Ανθρώπινες στιγμές που βιώνονται μοναδικά και ενώ δύσκολα μεταφέρονται, εδώ, η συγγραφέας το κατάφερε πάλι, να γίνει αυτός ο παππούς, ο παππούς όλων μας. Ακόμα κι εκείνος ο άλλος παππούς, στο επόμενο κεφάλαιο που Όμηρος κι ο Κωστής δεν γνωρίσαν ποτέ, γίνεται οικεία φιγούρα και μαζί τους καμαρώνουμε για την καταγωγή, το θάρρος ,τα δύσκολα χρόνια. Κι ύστερα έρχεται ο μικρός κοκκινολαίμης ένα μεταναστευτικό μοναχικό πουλί που καταφέρνει και «μιλάει» με τον παππού, που φεύγει για να βρει ψυχρά κλίματα την Άνοιξη και σαν γυρίσει πίσω ο Λεμόνης-κοκκινολαίμης, θα μας μάθει πως ακόμα και τα πουλιά σαν δημιουργήσουν οικογένεια μπορεί να μαλώσουν και τελικά να χωρίσουν…. Δεν είναι όλα σαν την αλκυόνα!
Κι αν θέλετε να μάθετε πως γίνεται ο παππούς τους να παντρευτεί την Τζένιφερ Λόπεζ κι ας μην κάνει τόσο καλό παστίτσιο σαν τη γιαγιά τότε θα διαβάσετε το αμέσως επόμενο κεφάλαιο. Επίσης θα μάθετε πως και τα πουλιά έχουν μνήμη και πολλά , μα πολλά αισθήματα για τους ανθρώπους. Λίγο πιο κάτω οι αδελφικές αποκαλύψεις κι αγάπες, μας κάνουν να σκεφτούμε πως τα δεσίματα στη ζωή, οι σχέσεις που αναπτύσσονται από τα νηπιακά χρόνια, μένουν για πάντα εκεί κι είναι αληθινές. Άσε που τελικά ο μύθος καταρρίπτεται, πως δηλαδή τα στρουμπουλά παιδιά με σιδεράκια είναι σπασίκλες. Ο Κωστής είναι ο πιο αστείος φίλος όλων των παιδιών της τάξης, όλοι τον αγαπούν και είναι ο αδελφός του Όμηρου που πιστεύει πως ο Λέων Τολστόι είναι ο Τόι Στόρι που φτιάχνει …ταινίες. Μαθαίνουμε για τα δρώμενα στη σχολική αυλή που είναι στα αλήθεια ο πιο μαγικός τόπος στο σχολείο και το μέρος που έχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον γιατί εκεί κτυπάει η καρδιά όλων των παιδιών, κι οι συνήθειες, κι οι χαρές κι οι λύπες και …όλα.
Το πιο ξεκαρδιστικό επίσης κεφάλαιο είναι αυτό για τις επιλογές των μελλοντικών τους επαγγελμάτων. Το τι θα γίνω σαν θα μεγαλώσω…Απίστευτες ατάκες και φυσικά θα συμφωνήσω με τον Κωστή που θέλει να γίνει Άγιος Βασίλης, να μην τον κοροϊδεύει κανείς που είναι χονδρός, να τον περιμένουν όλοι με ανυπομονησία και να τρώει τα καλύτερα γλυκά που του τα έχουν όλοι ετοιμάσει με πολλή αγάπη. Μεγάλη ιστορία και αυτή, μοναδική στη σύλληψη και φυσικά στις μικρομέγαλες απορίες που δημιουργούνται…
Κι είναι τα πιο συγκινητικά κεφάλαια στο τέλος… Μιλούν για τη ζωή, το θάνατο, τους φίλους, τις ανησυχίες κι όλες εκείνες τις μύχιες σκέψεις που θα θέλαμε να τις μοιραστούμε με άλλους ή να τις καταλαβαίνουν οι μεγάλοι χωρίς ιδιαίτερο κόπο…
Μαριέττα Κόντου |
Ένα βιβλίο από τα πιο όμορφα που έχουν εκδοθεί για την οικογενειακή ζωή και τις ανθρώπινες σχέσεις. Γραμμένο πραγματικά με ένα απίστευτο τρόπο, όπως είπα και στην αρχή μας γεμίζει εύτονα συναισθήματα. Η εν συναίσθηση που για αυτήν γίνεται τόσο μεγάλη κουβέντα το τελευταίο διάστημα, σε αυτό το βιβλίο αποκτά την πλήρη της ταυτότητα. Η θέση του άλλου μέσα από τον Όμηρο, τον Κωστή, τους γονείς και τους παππούδες κάνει ξεχωριστή τη γραφή και γεμίζει σκέψεις, ερωτήματα σε πολλά που απασχολούν μικρούς και μεγάλους. Δίνει και λύσεις, άλλωστε οι ζωές των άλλων μπορεί να είναι λίγο διαφορετικές, όμως κάπου μοιάζουν με τις δικές μας κι ίσως συγκρίνοντάς της κατανοούμε περισσότερο τους δικούς μας εαυτούς.
Να το διαβάστε όλοι, γονείς, δάσκαλοι, μαθητές. Να το προτείνετε , να μπείτε λίγο στη θέση των άλλων , να βρείτε στους ήρωες του βιβλίου τον εαυτό σας, τα παιδιά, τους φίλους, τους δικούς σας ανθρώπους. Να συγκινηθείτε , να βιώσετε έντονες συναισθηματικές καταστάσεις κι εν τέλει να συμφωνήστε πως μιλώντας κάποιος, ή γράφοντας τα δικά του βιώματα βοηθά εκτός από το ίδιο του τον εαυτό και τους άλλους.
Στο βιβλίο υπάρχουν τα ασπρόμαυρα σχέδια της Ρένιας Μεταλληνούπου δένουν απόλυτα με τις μικρές ιστορίες της Μαριέττας.
Θα ‘θελα κι εγώ να ΄χα έναν Λεμόνη… Κι ένα Όμηρο και Κωστή μαζί… κι ίσως όλη την υπέροχη οικογένειά τους.
Το βιβλίο ανήκει στη σειρά των εκδόσεων Μεταίχμιο: Διαβάζω ιστορίες κι απευθύνεται σε παιδιά από 9 χρόνων : https://www.metaixmio.gr/el/products
Για όλους μας είναι… Ψάξτε το!
*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός
Δημοσιεύτηκε στο Cretalive.gr στις 3 Αυγούστου 2019 :https://www.cretalive.gr/culture/ta-paramythia-toy-sabbatoy-03-08-2019-1001229