Τα παραμύθια του Σαββάτου….γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*
Δικαιώματα, υποχρεώσεις, δύσκολες έννοιες και λέξεις που γεννούν ερωτήματα. Φαντασία για άλλη μια φορά μοναδική .Χρώμα και συναισθήματα που γεννιούνται με την προσφορά, την φιλία, την αγάπη. Φόβος για το σκοτάδι που χάνεται σαν θες με την ψυχή σου να γεννηθεί το φως….
Που κρύβονται τα δικαιώματα; Μαρίζα Ντεκάστρο, εικ: Άνα Μάτεγιτς, εκδ. Μεταίχμιο
Τι είναι το Σύνταγμα; Πλατεία, λέξη, νόμος, υποχρέωση; Και η λέξη πάλι δικαίωμα, τι σημαίνει; Ποιος έχει δικαιώματα; Ολοι, ένας, κανείς; Και πως ξεκίνησε τούτη η ιστορία με τους νόμους, τις υποχρεώσεις, τον σεβασμό του ενός προς τον άλλο; Πως φτιάχνονται οι νόμοι; Παλιώνουν ποτέ; Κι η Δημοκρατία τι ακριβώς είναι; Πολλές οι ερωτήσεις κι ανάλογα πολλές κι οι απαντήσεις…
Όλα αυτά με μια πολύ απλή, κατατοπιστική και ολοκάθαρη ιστορία της Μαρίζας Ντεκάστρο, που ξεκαθαρίζει στο μυαλό και τη σκέψη των μικρών παιδιών τις πιο δύσκολες έννοιες του …πολίτη. Ένας βιβλιοδηγός που δεν κουράζει καθόλου, ούτε δυσκολεύει κανέναν. Με αφορμή μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας αρχίζουν οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις που μαθαίνουν, ξεδιαλύνουν και καθοδηγούν τους μικρούς πολίτες αυτή της χώρας. Άκρως απαραίτητο βιβλίο σε κάθε μικρό μαθητή, σε κάθε μικρό σκεπτόμενο άτομο που διψά να μάθει, να καταλάβει, να γνωρίσει δύσκολες έννοιες και λέξεις. Απλότητα αλλά όχι απλοϊκότητα σε τούτη τη γραφή. Πολύτιμη γραφή, γραμμένη στη γλώσσα των παιδιών, στις απορίες και αναζητήσεις τους. Σαν ένα μικρό παιχνίδι κρυμμένου θησαυρού. Θησαυρός και οι έννοιες τούτες. Υπέροχη η ιδέα της Μαρίζας Ντεκάστρο να τις «φτιάξει» σε βιβλίο. Απαραίτητες στην καθημερινότητα και των μικρών παιδιών, που εμείς οι μεγάλοι δύσκολα θα σκεφτόμασταν πως να τις εξηγήσουμε.
Με την πολύ όμορφη εικονογράφηση από την Άνα Μάτεγιτς οι μικροί πολίτες της χώρας γνωρίζουν πια και καταλαβαίνουν καλύτερα τι είναι και που κρύβονται τα …δικαιώματα!
Για παιδιά από πέντε χρόνων…
Μια άδεια κουβαρίστρα, Φωτεινή Βασιλείου, εικ: Ράνια Μεταλληνού, εκδ. Μίνωας
Η Αλίκη είναι ένα μικρό ζηλιάρικο κοριτσάκι. Ένα κοριτσάκι που έχει όλα όσα επιθυμεί ένα παιδί αλλά θα ΄θελε να είχε κι όλα αυτά που έχουν και οι φίλοι της. Μια μέρα ο παππούς της της δίνει ένα σχεδόν άδειο κουτί για δώρο. Ανοίγοντας το βλέπει μόνο μια κενή κουβαρίστρα κι εκείνος της λέει πως θα το γεμίσει με χαρά… Εκείνη τότε άρχισε να ψάχνει, να δει από θα μπορούσε να είναι κρυμμένη. Ξεκίνησε από το πιο ψηλό σημείο του χωριού της. Ένα πανέμορφο γαλάζιο πουλί της δείχνει το πρώτο σημάδι και της χαρίζει ένα κομμάτι ουρανό. Η λύπη της όμως δεν φεύγει και του ζητά τότε να της φέρει μήπως και την κάνουν χαρούμενη λίγες χρυσές ηλιαχτίδες. Η επιθυμία της πραγματοποιείται και το κουτί της αρχίζει σιγά σιγά να γεμίζει. Όμως δεν ικανοποιείται και πολύ κι έτσι ζητά τούτη τη φορά ένα κομμάτι πολύχρωμο από το ουράνιο τόξο. Το πουλί της φέρνει μια πολύτιμη πολύχρωμη κορδέλα από τα χρώματά του αλλά και πάλι η χαρά της είναι μικρή. Ώσπου συναντά τον Νίκολα που η οικογένεια του μετακομίζει σε ένα μέρος που δεν θα ΄χει πολύ ουρανό να πετάξει τον χαρταετό του. Μετά είδε τη μικρή Ελένη που έκλεγε στο πάρκο γιατί χρειάστηκε να κόψει τις μεταξένιες τις μπούκλες από τη μια μεριά. Κι η Δήμητρα έψαχνε απαρηγόρητη κορδέλες για να ανεμίζουν τα χρώματα σαν έτρεχε με το ποδήλατό της…. Σε όλους έδωσε χαρά η Αλίκη. Μοιράστηκε τα πολύτιμα πράγματα που ΄χε φυλάξει στο κουτί της και ένοιωσε για πρώτη φορά γεμάτη, όμορφη, χαρούμενη πολύ….
Μια ιστορία γεμάτη συναίσθημα. Μια ιστορία γεμάτη φαντασία, χρώμα, συμπεριφορές, ανάγκες και φίλους πολλούς. Μια ιστορία πολύ ιδιαίτερα γραμμένη από την Φωτεινή Βασιλείου. Ντυμένη με μπόλικο χρώμα, αγάπη, ζήλεια, λύπη αλλά και παραμυθοχρυσόσκονη κι αλήθειες. Τα μικρά παιδιά δύσκολα διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους. Τα θέλουν όλα, τα ζητούν όλα, χαίρονται και λυπούνται σχεδόν αστραπιαία. Πάντα υπάρχει κάποιος μεγαλύτερος στη ζωή τους, στα δύσκολα ίσως, εμπνευσμένος που τα καθοδηγεί χωρίς αναγκαστικά να τα διδάσκει. Τα παροτρύνει, ανοίγει πόρτες για σκέψεις ιδιαίτερες και σε βιωματικές καταστάσεις που έχουν πολύ ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξή τους.
Οι φιλίες που δοκιμάζονται, η οικογένεια που στηρίζει και καθοδηγεί, τα συναισθήματα που χορεύουν σαν τρελά, οι όμορφες σκέψεις που χαρίζουν πάντα χαρά είναι όαλ αυτά, μέσα σε τούτο το βιβλίο. Η χαρά της προσφοράς, η ικανοποίηση του δοσίματος, η ανάγκη να γεμίσει η ψυχή. Η κουβαρίστρα που είναι γεμάτη με αναμνήσεις, κλωστές ορατές κι αόρατες και που δένει τις ζωές, τους ανθρώπους και μπαλώνει τα σπασμένα των σχέσεων , των αναποδιών, των αλλαγών. Όμορφο παραμύθι, χαρούμενο κι αισιόδοξο. Γεμάτο χρώμα κυριολεκτικά και μεταφορικά. Χρώμα από την υπέροχη εικονογράφηση της Ρένιας Μεταλληνούπου τα σχέδια και η δική της σύλληψη ταίριαξαν απόλυτα με την ιστορία.
Για….όσο υπάρχουν παιδιά, που πάντα θα υπάρχει χρώμα, αγάπη, ελπίδα και χαρά…
Από τεσσάρων χρόνων και μεγάλα παιδιά….
Ένα φως για τη νύχτα, MarieVoigt, (Μεταφραση- Απόδοση : Αντώνης Παπαθεοδούλου) εκδ. Ίκαρος
Ήταν μια φορά κι ένα καιρό, ένα μικρό κορίτσι, η Μπέτυ. Ήταν ατρόμητη για την ηλικία της, δεν φοβόταν καθόλου ακόμα κι όταν ερχόταν η νύχτα. Το λάτρευε το σκοτάδι κι έλεγε πως αν δεν υπήρχε δεν θα έβλεπαν οι άνθρωποι το φως. Ο μικρός της Αρκούδας όμως, ο αγαπημένος της ήρωας ο χάρτινος , που ζωντανεύει ξαφνικά, φοβάται πολύ. Φοβάται τόσο το σκοτάδι που χρειάζεται το χέρι της φίλης τους πάντα, για οδηγό, ασφάλεια και σιγουριά. Μαζί θα ξεκινήσουν ένα μεγάλο ταξίδι κρατώντας ένα μικρό φαναράκι που θα τους βοηθήσει να δουν την ομορφιά των σκιών, το φεγγάρι, και μια μικρή πυγολαμπίδα. Κι όσο την ακολουθούν στο στριφογυριστό και μακρινό πέταγμά της, θα βρεθούν μπροστά στην πιο μεγάλη πρόκληση. Στο στόμιο μιας σκοτεινής σπηλιάς που χρειάζεται θάρρος, τόλμη και πολλή δύναμη για να φτάσεις ίσαμε …το θαύμα. Και τότε όλα θα αλλάξουν και το σκοτάδι θα δείξει τη δική του δύναμη και γοητεία.
Μια πανέμορφη ιστορία για τους φόβους των παιδιών σε σχέση με τη νύχτα και το σκοτάδι. Συναισθήματα που αναδεικνύονται κι είναι γεμάτη η γραφή, όπως το θάρρος και η τόλμη. Σκέψεις όμορφες και δύναμη και φως. Εικόνες μοναδικές όπως το φεγγάρι, οι πεταλούδες της νύχτας και φιλίες έντονες και πολύ πολύ σφιχτές. Για παιδιά που θέλουν και πρέπει να ξεπερνούν τους φόβους. Για ιστορίες που διαβάζονται τις νύχτες με ή χωρίς φεγγάρι και δίνουν δύναμη και θάρρος σε λιγότερο τολμηρούς. Για τη γενναιότητα, την διαφορετική οπτική γωνία των πραγμάτων για τις σκιές που μεγαλώνουν αλλά …δεν κρύβουν το φως. Για τις καλές ιστορίες που θες να διαβάζεις ξανά και ξανά. Για τα όμορφα βιβλία που η συγγραφέας τους είναι και εικονογράφος και τότε η ιστορία γίνεται ακόμα πιο δυνατή. Η εικονογράφηση μαγική. Η αγάπη για τα βιβλία επίσης προφανέστατη.
Ο χάρτινος αρκούδος , φιγούρα αγαπημένη, ζωντανεύει και πάλι επιστρέφει στο βιβλίο του αφού ξεπεράσει εμπόδια, φόβους και προκαταλήψεις για την πιο μαγική καληνύχτα πριν από τον ύπνο ενός μικρού παιδιού.
Για παιδιά από τεσσάρων χρόνων….
*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός