Με την ίδρυση της Kρητικής Πολιτείας (1898-1913) βρίσκουν τον Αντώνιο Μπετεινάκηνα έχει τελειώσει την τετρατάξια Δημοτική Σχολή Αρρένων Αρχανών. Συνεχίζει τις σπουδές του και εισάγεται στο νεοιδρυμένο τότε στις Αρχάνες Τριτάξιο Ελληνικό Σχολείο και με την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο Ηρακλείου μπαίνει και φοιτά στο διδασκαλείο Ηρακλείου, παίρνει πτυχίο και είναι έτοιμος να προσφέρει υπηρεσίες στη στοιχειώδη εκπαίδευση των παιδιών της Κρήτης. Το 1907 που ιδρύεται η Κρητική Πολιτοφυλακή, σε ήλικία 21 έτους κατατάσσεται και υπηρετεί την θητεία του για ένα έτος.Απολύεται το 1908 με τον βαθμό του δεκανέα.
Διορίζεται και υπηρετεί σαν δημοδιδάσκαλος για 5 συνεχόμενα έτη. Παραιτείται και παίρνει μέρος στονπόλεμο το 1912- 1913. Σαν λοχίας στέλνεται σαν κήρυκας από την Α.Μ. τον τότε Βασιλέα Κωνσταντίνο για να παραδώσει έγγραφο κατά την πολιορκία του Μπιζανίου στον Εσσάτ Πασσά ( Φεβρουάριος 1913)
Δείτε εδώ :http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr/2011/02/1913.html
1. Εκστρατεία Βαλκανοτουρκικού πολέμου 1912
2.Εκστρατεία Ελληνοβουλγαρικού πολέμου 1913
α. Μάχη Πεστών Ηπείρου
β.Μάχη Αετορράχης (7 - 1- 1913)
γ.Μάχη Ιωαννίνων ( 21-2-1913)
δ. Μάχη Κρέσνα - Τσουμαγιά
3.Εκστρατεία Συμμαχικού πολέμου 1917 - 1919
α. Μάχη Δοϊράνης ( 5-9-1918 , τραυματίζεται σοβαρά )
4. Εκστρατεία Μικρασιατικού πολέμου 1919 - 1922
α. Μάχη Ομουρλού ( 11 - 6 - 1920)
β. Μάχη Τσιβρίς ( 19-3-1921)
γ. Μάχη Καρά - Εσκή - Σεχήρ ( Ιούνιος - Ιούλιος 1921)
δ. Μάχη Μπουγιού - Νταγ ( 30 Ιουνίου - 1 ιουλίου 1921)
ε. Υψωμα 1799 ( 2 - 3 Ιουλίου 1921)
στ. Μάχη Σαγγάριος ( 1 Αυγούστου 1921)
ζ. Μάχη Ακ Μπουνάρ - Ντερμπέν ( 8-7- 1921)
η. Μάχη Κιρέζ - Ογλού ( 10- 8 - 1921)
θ. Μάχη Κουλή - Γιόλ ( 12-8-1921)
ι. Μάχη Υψωμα Καλτακλή και Γιοπρέκ - Μπαίρ ( 13 - 8 -1921 )
κ. Μάχη Αρτίζ Νταγ ( 18 & 19 Αυγούστου 1921)
λ. Μάχη Υψωμα Β.Δ. Γιαμόκ ( 15 & 16 - 8 - 1921)
μ. Μάχη Αρντιζ - Νταγ ( 25 - 8 - 1921)
ν. Μάχη Αρντίζ - Νταγ ( 28 - 8 - 1921)
ξ. Μάχη Σιβριλί - Τεπέ και Αγκίν - Τεπέ ( 20 -9- 1921)
ο. Μάχη Αοων Τεπέ και Ιν Τεπέ ( 21-9-1921)
5. Μάχες Μικρασιατικής Καταστροφής
α. Μάχη Αφιόν Καρά Χισάρ - Χασάν Μπέλ ( 13 & 14 - 8- 1922)
β. Μάχη Αϊβαλί ( 15 - 8 - 1922)
γ. Μάχη Τουλού Μπουνάρ - Μπανεζ ( 16 & 17 - 8- 1922)
δ. Μάχη Ουσάκ ( 18 - 8- 1922)
ε. Μάχη Νυμφαίου ( 25 - 8- 1922)
Το 1935 η τότε κυβέρνηση επιχειρεί να επαναφέρει το Βασιλιά γεώργιο Β΄ και με διενέργεια εκλογών να τον νομιμοποιήσει. αξιωματικοί προσκείμενοι στον Ελευθέριο Βενιζέλο , αντίθετοι με αυτήν την επάνοδο του Βασιλιά ¨ στασιάζουν ¨ στο πρότυπο τάγμα Αθηνών, στη σχολή Ευελπίδων και στο Ναύσταθμο. Αυτή η στάση στην οποία προσχώρησαν πολλοί Κρητικού ονομάστηκε " στασιαστικό κίνημα της 1-3-1935." Ο Αντώνιος Μπετεινάκης σαν φιλελεύθερος και καθαρά βενιζελικός , συμμετέχει στο κίνημα και μάλιστα ως ηγήτωρας στην περιοχή Ηρακλείου.Αποτέλεσμα , μετά την αποτυχία του κινήματος στος 25 ιουνίου 1935 , να τεθεί σε αποταξία , να καταδικαστεί σε διετή φυλάκιση και στις 30-6-1935 να διαγραφεί από τ στελέχη του ενεργού και εφεδρικού στρατού. Φυλακίζεται στα ενετικά τείχη του Ηρακκλέιο και αργότερα μεταφέρεται έγκλειστος στο παραλιακό φρούριο των χανίων Φιρκά για έξι μήνες μέχρι στις 3-1-1935 που σε συνάντηση του βασιλιά με τον Βενιζέλο στο Παρίσι δίνεται αμνηστεία σε πολιτικούς και στρατιωτικούς στασιαστές. Τότε αποφυλακίζεται.Την διάρκεια της κράτησής του στις φυλακές Χανίων γράφει όλα τα πολεμικά γεγονότα των Αρχανών του 1897 με τον γενικό τίτλο: "Η γιγαντομαχία των Αρχανών - Αγνωστες ιστορικές σελίδες των Κρητικών Επαναστάσεων".
Προκειμένου να ζήσει την οικογένειά του απασχολέιται με το εμπόριο κρασιού στο Ηράκλειο
Το 1936 χρηματίζει Πρόεδρος του ποδοσφαιρικού Σωματείου της πόλης "ΕΡΓΟΤΕΛΗΣ ."
Η κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου τον βρίσκει απότακτο και επειδή το τότε καθεστώς δεν επιστράτευε τους απότακτους δεν πήρε μέρος στο Αλβανικό μέτωπο.
Με την κάθοδο στην Κρήτη της Ελληνικής Κυβέρνησης του Εμμανουήλ Τσουδερού , επιστρατεύονται και οι απότακτοι.Τότε ανακαλέιται από την ημέρα της αποταξίας του ( 7-10-1935) και προάγεται σε Αντισυνταγματάρχη. Αμέσως μετά την προαγωγή του τίθεται επικεφαλής του 3ου Συντάγματος Ηρακλείου με έδρα το προάστειο " Μασταμπάς"
6. Πόλεμος 1940
α. Μάχη της Κρήτης ( 20 - 31 Μαϊου 1941), σαν διοικητής Συντάγματος μέ έδρα το προάστιο Μασταμπάς
Αιχμαλωτίζεται από τους Γερμανούς και εξορίζεται στην Αθήνα όπου δραπετεύει και έρχεται στην Κρήτη τον Νοέμβριο του 1941. Κρατάει ημερολόγιο όπου οι πληροφορίες που δίδονται είναι άκρως διευκρινηστικές για την ζωή και κατάσταση των κρατουμένωντην περίοδο από 29 - 5 μέχρι και 27 - 9 -1941.
.....20 - 6 - 1941
Τροφή : π.μ. τέιον, μ.μ. φακές , όρυζα με ολίγον έλαιον.
21 - 6 - 1941
Τροφή : Συσσίτιον άνευ άρτου. Ήλθεν πληροφορίαν ότι θα απολυθώμεν την Πέμπτην.
22- 6- 1941
Στασιμότης αλλά τροφή άφθονος και καλή.
24 - 6 - 1941
Πρωινόν ρόφημα : μηδέν
Συσσίτιον πρωινόν : όρυζα
Συσσίτιον Βραδυνόν: όρυζα
Συμβάντα : Κήρυξις Ρωσογερμανικού πολέμου
25 - 6 - 1941
Ρόφημα: Τσάι
Συσσίτιον : φακές άνευ ελαίου
Βραδυνόν : κονσέρβα 1/8
.....
Ο Αντ. Μπετεινάκης μετά την προαγωγή του σε Συνταγματάρχη οργανώνεται στην Εθνική Αντίσταση Κρήτης και ιδρύει την Εθνική Οργάνωση Κρήτης (Ε.Ο.Κ.) υπό την Ελεύθερη Ελληνική Κυβέρνηση και της Α.Μ. του Βασιλέως.
Η δράση του Αντ. Μπετεινάκη στην Κρήτη εχει επίσης να κάνει με το σαμποτάζ στο Αεροδρόμειο Ηρακλείου με την καταστροφή αεροπλάνων και ανάφλεξη πυρομαχικών και καυσίμων στο χωριό Πεζά .Τέλος με την επιχείρηση Βιάννου ( Σεπτέμβριος 1943 ).
Διορίζεται σαν στρατιωτικός ηγήτωρ του Ν. Ηρακλείου από την Κυβέρνηση Καϊρου. Σαν στερτιωτικός διοικητής χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ και ξεσηκώνει τους Κρήτες να πολεμήσουν για την ελευθερία τους.
Συλλαμβάνεται από τους Γερμανούς στις 24 Σεπτεμβρίου 1943 εξ αιτάις μιάς επιστολής του Μπαντουβά προς αυτόν , η οποία φανέρωνε την συμμετοχή του στα γεγονότα της Βιάννου και η οποία βρέθηκε στα χέρια των γερμανών πριν την πάρει ο παραλήπτης της λόγω σύλληψης των κομιστών της .
Καταδικάζεται σε θάνατο από το Γερμανικό Στρατοδικείο Χανίων και εκτελείται στην Αγυά Κυδωνίας στις 27 Οκτωβρίου 1943.
Να το θυμάσαι ...μού λεγε ...
.....Μόλις χάραζε , ακόμα δεν μπορούσε κανείς να διακρίνει φιγούρες. Ψιλόβρεχε, το χώμα μύριζε έντονα, τα σκυλιά γαύγιζαν σαν να χαλούσε ό κόσμος…Βαρύ , πολύ βαρύ τούτο το ξημέρωμα …27 Οκτωβρίου 1943…ώρα 6.00…κι ύστερα απλώθηκε σιωπή παντού…κάτι πλανιόταν στον αέρα όμως τίποτα δεν κουνιόταν , ούτε ο νους τους ήθελε να το σκεφτεί.. Όλοι μαζί με μια φωνή άρχισαν να τραγουδούν …
« Σε γνωρίζω από την κόψη
του σπαθιού την τρομερή
σε γνωρίζω από την όψη
που με βία μετράει τη γη.»
κι ύστερα πάλι φωνές και γερμανικά παραγγέλματα για να σταματήσουν, όμως αυτοί συνέχιζαν ακόμη πιο δυνατά. Τίποτα δεν τους τρόμαζε πια , απολύτως τίποτα. …
Καμιά εικοσαριά στρατιώτες με ειδικό βηματισμό παρατάχθηκαν στον αύλιο χώρο της φυλακής . Η βροχή συνέχιζε να πέφτει κι αυτή ρυθμικά και τότε… ώ θεέ μου! έξι άνδρες με συνοδεία Γερμανών αξιωματικών βγήκαν έξω . Οι άνδρες φανερά κουρασμένοι όμως με το κεφάλι ψηλά συνέχιζαν να λένε τον εθνικό ύμνο. Τους έβαλαν να ακουμπήσουν στον τοίχο και τους έδεσαν τα χέρια. Τους έκλεισαν τα μάτια με ένα άσπρο πανί. Ο παππούς γύρισε το κεφάλι του στο πλάι. Δεν ήθελε να του δέσουν τα μάτια , ήθελε να βλέπει κατάματα το μεγαλύτερο θεριό , αυτό που κανένας δεν νίκησε ποτέ , ήθελε να χορτάσει και την τελευταία σταγόνα της ζωής , το αμυδρό φως της μέρας που μόλις είχε αρχίσει να ξυπνά. …κι ύστερα ακούστηκε μια πολύ δυνατή φωνή και ο αέρας γέμισε από τους πυροβολισμούς …Οι κρατούμενοι μέσα από τα μικρά τους παράθυρα έκλαιγαν σιωπηλά…δεν ακούστηκε τίποτα άλλο …απόλυτη σιωπή …όλα είχαν τελειώσει …
Αυτό το παραμύθι μου έλεγε ο πατέρας μου κάθε χρόνο τέτοια μέρα. .. «Να τοθυμάσαι » μου λεγε, « να το λες και στα παιδιά σου κι αυτά να το λένε στα δικά τους…κάθε χρόνο στις 27 Οκτωβρίου …»
Ο συνταγματάρχης Αντώνιος Μπετεινάκης εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στις φυλακές της Αγυιάς Χανίων στις 27 Οκτωβρίου 1943 . Το γερμανικό στρατοδικείο συνεδρίασε μέσα σ΄ αυτές τις φυλακές και τον καταδίκασε σε θάνατο μαζί με άλλους πέντε . Οι υπόλοιποι δεκαέξι που είχαν συλληφθεί τότε αθωώθηκαν .
Στο κελί των φυλακών ( στην Αγυιά Χανίων ) ο Αντώνιος Μπετεινάκης είχε γράψει τα παρακάτω : « Προσφέρω τη ζωή μου με ευχαρίστηση για την Πατρίδα , εάν οι εχθροί μας μου την αφαιρέσουν. Θεωρώ τον εαυτόν μου ευτυχή γιατί πεθαίνω για να μην την βλέπω σκλάβα και τυρανούμενη ».
Επίσης σ΄ένα άλλο σημείωμα του έγραψε :
« Δεν το λυπούμαι το κορμί σάρκα είναι και θα λιώσει
μόνο λυπούμαι ταρφανά ποιος θα τα μεγαλώσει »
Από τότε έχουν περάσει 69 χρόνια …σαν σήμερα !!!
Ελένη Μπετεινάκη
( δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο cretalive.gr την 26 -10-2011)
